(၂၃)ျပည္သူ႕ထြဋ္ ဦး၊ဘုန္းေရာင္ျမဴးသည့္ရန္ငူးလူ႕ေဘာင္၊ထြဋ္ေခါင္ရာဇာ၊ဆံုးမနာေလာ့၊ကမာၻအစ၊မဟာသမၼတ၊ခတၱိယရို႕၊နီႀကက်င့္ရိုး၊ေကာင္းက်ိဳးအလွဴ၊စြန္႕ႀကဲမူလည္း၊စိတ္ယူေျဖာင့္စင္း၊ႏူးညံ့ျခင္းႏွင့္၊သီတင္းေစာင့္စည္း၊မ်က္နည္းသည္းခံ၊ျခိဳးျခံသမႈ၊မျပဳညွင္းဆဲ၊ဆင္းရဲမရွာ၊ေမတၱာသက္ျဖန္႕၊လူအ၀ွန္႕အား၊မဆန္႕က်င္ျပီး၊ဤသို႕ရီးသား၊ဆယ္ေထြေစာင့္ႀကပ္၊တရားကြပ္၍၊လက္ထပ္ေခၚျပဳ၊သျဂိဳဟ္မႈလည္း၊ေလးခုအစိ၊ျပဂတိျဖင့္၊က်င့္ေလမႀကြင္းက်န္စီမင္း။
(၂၄)ျပည္ႀကီးေသဌိနင္း၊မင္းတို႕ေသာ္ကား၊သူတပါးထက္၊ဆယ္ဆတက္၍၊အိပ္စက္နည္းပါး၊လူအမ်ားကိုစီးပြားခ်မ္းသာ၊နိတိုင္းရွာေလာ့၊အခါခပ္သိမ္း၊မုဒိမ္းခိုးသူ၊မပူစီရ၊ဆံုးမကြပ္ညွပ္၊ပညတ္အလြန္၊ရွီးမင္းမြန္ရို႕၊ညႊန္ခဲ့ေသာတိုင္း၊က်င့္သမိုင္းျဖင့္၊ႏႈန္းႏႈိင္းမယြင္း၊တမ်ဥ္းခင္းသို႕၊က်င့္ျခင္းမခၽြတ္။တည့္မတ္မတ္လွ်င္၊လူနတ္ခ်စ္ဖြယ္၊ေက်းဇူးႀကြယ္၍၊က်င့္ႏြယ္လမ္းရိုးမွန္စီမင္း။
(၂၅)
မမိမေလ်ာ့မေပါ့လုပ္ႀကံ၊ကၽြန္ကိုယ္ရံလည္း၊ျမဲျမံေစာင့္ေယွာက္၊ထက္ေအာက္တြင္းျပင္၊မြမ္းျပင္အျပည့္၊အိပ္ဖန္ထည့္လ်က္၊အႀကည့္အရႈ၊အမႈမလင့္၊အက်င့္မေကာင္း၊အေဟာင္းအသစ္၊ထြက္၀င္စစ္၍၊ကၽြန္ခ်စ္ကၽြန္ယံု၊ထမ္းကုန္မႈမ်ား၊ရီျခားေျမာ္ျမင္၊တိုင္ပင္ႀကံသီး၊အမတ္ႀကီးကို၊အနီးထံပါးသက္ေစာင့္ထား၍၊ယံုမွားမဲ့လွ်င္း၊ႏွလံုးသြင္းလွ်က္၊ခ်စ္ျခင္းသူထက္လြန္စီမင္း။
(၂၆)
ျပည္ထဲအေရး၊ေပါက္ႏွင့္ေက်းသို႕၊ႀကံေတြးလွည့္ကာ၊မသိတာတည့္အရာျမင္ျမင္၊မျဖစ္ခင္က၊တိုင္ပင္မျမတ္၊ကၽြန္မူးမတ္ႏွင့္၊ႀကန္ဘတ္ဟူးရား၊ပညာမ်ားသား၊ပုဏၰားရဟန္း၊ရွိသည့္၀န္း၍၊ကိန္းခန္းဒသာ၊အခါမီးမူ၊အရွိအေနာက္၊ေတာင္ေျမာက္ရီႀကီး၊စီစဥ္သည္းလွ်က္၊ေစာင့္စည္းရံတား၊ကင္းေထာက္ထား၍၊ျမီျခားသူမလြန္စီႏွင့္မင္း။
(၂ရ)
သူ႕ျပည္သူ႕ရြာ၊သူ႕ရပ္မွာ၌၊ျခင္းရာသိေႀကာင္းဥဏ္ေကာင္းေရး၀င္၊တိုင္ပင္ႀကံေထြ၊သူလွ်ဳိစီ၍ ၊မနီစံုစမ္း၊ႀကိဳးပမ္းလုပ္ေဆာင္၊အားအင္ေထာင္လွ်က္၊ေနာက္ေနာင္ျမီသား၊စီပြားရွည္စီ၊တည္စိမ့္စီေႀကာင္း၊ႏႈတ္ေကာင္းခြန္းသာလက္ေဆာင္စာႏွင့္၊စီပါးစင္းလ်င္း၊ထိုထိုမင္းကို၊ခ်စ္တင္မီးျမန္းဆီြခင္ပြန္းဟု၊မိတ္မွန္းကိုယ္ကို၊တံဆစ္ဆို၍၊ခ်စ္လိုစကားမွန္စီမင္း။
(၂၈)
ငါ့ျပည္ငါ့ရြာ၊ငါ့ရပ္မွာ၌၊ဇာတာအလို၊ျဂိဳဟ္လည္းမေကာင္း၊ထပ္ေလာင္းထိပ္ထံု၊ပ်ံတံုက်ီးငွက္၊ႏႈတ္ထြက္စနည္း၊ေႏွာ္ယွက္သည္းမူ၊ေစာင့္စည္းရံတား၊မႏ ၱရားႏွင့္၊သမားကြယ္ကာ၊လြတ္စိမ့္ဌာျဖင့္၊ျဂိဳဟ္စာပို႕ပီး၊သႏ ၱီးပူေဇာ္၊သႀကၤန္ေခၚ၍၊သံုးေဘာ္ျမတ္စြာ၊ရတနာကိုမကြာကယ္ဆည္း၊ေကာင္းမႈ႕ခ်ည္းတည့္၊ျဖင့္ပည္းေျပာထူ၊စြန္႕ႀကဲလွဴ၍၊ႀကည္ျဖဴစိတ္ထက္သန္စီမင္း ၊
(၂၉)
ခပ္သိမ္းျပည္သူ၊ရဟန္းလူကို၊သိမ္းျမန္းပိုက္ထုပ္၊ႀကက္သားအုပ္သို႕၊မလႈပ္စီေႀကာင္း၊လွည့္ျဖားေယာင္းလွ်က္၊က်င့္ေဟာင္းမလြန္၊တုတ္ခြန္အျပင္း၊သနားျခင္းျဖင့္၊ႏွိပ္နင္းကလူမပူစီရ၊ကြပ္ဆံုးမလွ်က္၊ထြန္းပေျပာင္ေျပာင္၊မိုးထိပ္ေခါင္၌၊အေရာင္ခ်မ္းလြန္၊လဗိမၼာန္လွ်င္၊ပူပန္မဟိ၊ျငိမ္းလီဘိသို႕၊ႀကယ္တိရံကာ၊တင့္တယ္စြာသား၊ပမာပံုသင့္၊လႏွယ္ပြင့္၍ ၊လင္းပြင့္တိုင္းကား၊စည္ပင္ပြားလွ်က္၊လူမ်ားေကာင္းက်ိဳးထြန္းစီမင္း။
(၃၀)
လူမ်ားအထိပ္၊စိုးမိုးႏွိပ္သား၊တံဆ်ပ္မွန္ကင္း၊ထိုထိုမင္းကား၊ေဖြနည္းစိစစ္၊ရန္အျမစ္ကို၊တူးပစ္နိုင္စီ၊ရန္ျမစ္သီမွ၊ရြာနီျပည္သူ၊ခပ္သိမ္းလူကို၊မပူမဆာ၊ျငိမ္းခ်မ္းသာအံ့၊မလာႏွစ္ဆစ္၊မိုးႀကိဳးပစ္သို႕၊ရန္စစ္မ်ားကို၊ေဖ်ာင့္လြင့္ျဖိဳေလာ့၊ရန္လိုမဟိ၊ရဲစြမ္းျပည့္သား၊မလွည့္ငဲ့ေစာင္း၊သူရဲေကာင္းကို၊မ်ားေႀကာင္းဆည္းပူး၊ပီးကမ္းႀကဴးလွ်က္၊ေက်းဇူးအလိုက္၊သိမ္းျမန္းပိုက္၍၊ခ်စ္ႀကိဳက္သနား၊ရင္၀ယ္သားသို႕၊ျဖည့္ျပားမင္းေရးပြန္းစီမင္း။
(၃၁)
ကာမေဒ၀၊စသည္အျပား၊နတ္ေလးပါးတြင္၊တပးမည္မွတ္၊ေလာကနတ္ဟု၊လူထြဋ္ဦးစြန္း၊ဘုန္းေတာ္ထြန္းသား၊လွ်ံ၀န္းစိုးပိုက္၊မင္းသို႕လိုက္၍၊ျပည္၌ျပည္သူ၊မင္းမတူလွ်င္၊က်င့္မူမလြဲ၊သံုးစြဲေလ့လာ၊က်င့္ကုန္ရာသည္၊ရာဇျပဌာန္း၊ႀကဌန္းမွန္ကင္း၊မေႀကာင္းရင္းကား၊မင္းလွ်င္တေယာက္၊လွံမေစာက္ျဖင့္၊မေကာက္မယြန္း၊ေတာ္ေျဖာင့္တန္းက၊ထက္န္းဗိုလ္ပါ၊လူတကာလည္း၊ညီညာေတာ္မွန္၊မင္းအဟန္သို႕၊ေကာင္းမြန္က်င့္မႈ၊ႏွလံုးျပဳအံ့၊ျပည္သူ႕မ်က္ပြင့္၊ေကာင္းေအာင္က်င့္ေလာ့၊
ပံုသင့္က်မ္းလာ၊
ဥပမာကားအ၇ာအေထာင္၊ႏြားကုန္ေအာင္တြင္၊ရွိေဆာင္ႏြားလား၊ေျဖာင့္ေျဖာင့္လားကာ၊ႏြားမ်ားစင္စိုက္၊
ေျဖာင့္ေျဖာင့္လိုက္သို႕၊ရိုက္က်င့္မူ၊ခပ္သိမ္းလူလည္း၊ထို႕တူလည္းေကာင္း၊ျဖစ္ရာေခ်ာင္းသည္၊မင္းေကာင္းေတာ္ေျဖာင့္မွန္စီမင္း။
(၃၂)
မာသုကုဇၹ်ိ ၊မဟာရာဇာ၊မာသုကုဇၹ်ိ၊ ရေထသဘ၊သမ
ၺဳ ဒၶွ လွ်င္၊ဆံုးမေဟာႀကား၊ဤတရားကို၊မွတ္သားလည္းျပဳ၊သီးခံမႈျဖင့္၊ျပည့္သူ႕ခမည္း၊မ်က္ေတာ္နည္းေလာ့၊ျဖဳတ္ခ်ည္းမအမ်က္၊ထြက္သက္မျပင္း၊လူခပင္းကား၊မင္းကိုေႀကာက္ေယွာင္၊ေလာင္ပူရဲရဲ၊ရွားမီးခဲသို႕၊၀မ္းထဲခ်ဲ႕ခ်ဲ႕၊အမ်က္မဲ့လည္း၊တုန္လဲ့ရံြ႕ရွာ၊ေႀကာက္ကုန္ရာႏွင္႕၊ျပင္းစြာအမ်က္၊ထြက္တျပီးကာ၊ႀကက္သီးထ၀ွန္၊အူခ်ာမႊန္မွ်၊အလြန္အႀကဴး၊ေႀကာက္မိန္းမူလွ်က္၊ဆူးဆူးရားရား၊အမ်က္အားကိုး၊တရားစြဲကိုင္၊မခ်ဳပ္နိုင္သည္း၊စိတ္ခိုင္တည္တံ့၊ဆင္ျဖင္၀ံ႕၍၊မ၀ံ့ႏွစ္ဆစ္၊ႀကိမ္ဖန္စစ္၍၊အျပစ္အေလ်က္၊သံုးႀကိမ္ေျမာက္မွ၊ေသေလာက္ေလ်ာ္ဖီး၊မင္းဒဏ္ပီးလည္း၊ကြပ္ေရးဖန္မ်ားစီႏွင့္မင္း။
(၃၃)
ခပ္သိ္မ္းျပည္သူ၊လူမ်ားထိပ္မိုး၊ရီျမီစိုးထ၊ျပည့္ျဖိဳးခ်မ္းသာ၊က်င့္ရာအမ်ား၊ခုႏွစ္ပါးလွ်င္၊စီးပြားစင္စစ္၊မ်ားသည္ျဖစ္၍သွ်င္ခ်စ္ဘုရား၊မင္းတို႕အားကို၊ေဟာထားခဲ့သည္၊ခုႏွစ္မည္ကာ၊လူျပည္ေစာင့္တတ္။နတ္ကိုျမတ္နုိး၊အမ်ိဳးဆီြနီး၊သက္ႀကီးရိုေသ၊ျပည္နီရြာသူ၊နိုင္ထက္မူျဖင့္၊မ.ူားျမီး၊မႈရီးတိုင္ပင္၊ညီညႊတ္အင္ႏွင့္လာခ်င္ထက္၀န္း၊ရဟန္းပုဏၰား၊သိမ္းပကားျဖင့္၊တရားမယြင္း၊ျဖည့္တင္းေကၽြးမီြး၊မလာသိမ္းေသာ္၊နီး၀ီးရပ္သား၊သူရို႕အားကို၊မလားစီေအာင္၊ေက်းဇူးေဆာင္လွ်က္၊ျပည္ေထာင္အေရး၊ေရွးကေတြးသည္၊ပညတ္မလြန္၊လမ္းမွန္စိုက္စိုက္၊ရာထင္လိုက္လွ်က္၊တိမ္ထက္လွစ္ထြန္း၊လအ၀န္းသို႕၊ေလးကၽြန္းရိပ္ေမွာင္၊ဘုန္းအေရာင္ျဖင့္၊ေျပာင္ေျပာင္၀င္း၀ါ၊ျငိမ္းခ်မ္းသာ၍၊ျပည္ရြာတိုင္းကားပြားစီမင္း။
(၃၄)
သမာၻရင့္ျဖိဳး၊ရွိးေကာင္းက်ိဳးေႀကာင့္၊တန္ခိုးထြန္းလွ်ံ၊လူထိပ္စံသား၊ဘုန္းခ်ြန္ရန္နည္၊မင္းရို႕သည္ကား၊အရွည္ေရးရာ၊ျမင္နိဳင္စြာသား၊လိမ္မာက၀ိ၊ပညာဟိကို၊ပီတိခ်စ္ျပင္း၊ႏွလံုးသြင္း၍၊ဆိုျခင္းထြက္သံ၊နားပါးခံလွ်က္၊ထံုးစံနည္းနာ၊တိုင္ပင္ရာ၏၊ဥာဏ္၀ါကြန္႕ျမဴး၊ဂုဏ္ျဖင့္ထူးသာ၊ေက်းဇူးေရာင္ျငိ၊ပညာဟိႏွင့္၊ျပည္ႀကီးေသဌီနင္း၊ျပည့္သွ်င္မင္းရို႕၊မကင္းစီရာ၊ဥပမာကား၊ရတနာဂူ၊နႏၵမူ၌၊ပဥၹဴပန္းလား၊ေက်ာ္ထင္ယွားအံ့၊ႏွစ္ပါးေပါင္းဖက္၊အက်ိဳးနက္အံ့၊ထမ္းရြက္ေဆာင္ျပဳ၊ျပည္ထဲမႈေႀကာင့္၊စိငုျမင္ျပီး၊ပညာႀကီးကို၊ထံုးတီးစံုရီး၊ပုံစံမီး၍၊က်င့္ေရးလြန္စြာျဖာစီမင္း။
(၃၅)
ဆင္ျမင္းရထား၊ျခီသည္အားႏွင့္၊ေလးပါးစစ္အင္၊စစ္ဘုရင္လည္း၊မြမ္းျဖင္ျဖီးေထြ၊မ်ားလွစီေလာ့၊အနီမက်၊ရန္စစ္ထေသာ္၊ျဖျဖလိုက္လံ၊စစ္ဦးႏွံမွ၊ရံြ႕ေလရံြ႕ရံြ႕၊ေနာက္မ၀ံ့တည့္၊ဖို႕ရံြ႕ညည္းတည္း၊ေႀကာက္ရြံ႕သည္း၍၊သရည္းလီဖြယ္၊ရန္စစ္သြယ္လိမ့္၊မျပယ္လီသိမ္း၊စစ္မက္ႀကိမ္းမူ၊ပြန္းတီးမႈေဆာင္သူရဲေခါင္ကို၊ဆင္ေျပာင္မုန္တပ္၊မင္းစီအပ္၍။ေနာက္ထပ္အမ်ား၊ဆင္ျမင္းျပားလွ်က္၊ရွိဖ်ားတည္တြင္၊စစ္စီရင္ေလာ့၊စစ္ဆင္သံုးပါ၊အဖ်ားျဖီးထပ္၊ပြင့္ခ်ပ္ႀကာသြင္၊ဆင္လည္းခၽြန္းတည္း၊ျမင္းလည္းဇက္ခ်ဳပ္၊ျခီသည္အုပ္လွ်က္။စစ္ရုပ္အ၀န္း၊ေကာ့ယြန္းတက္ဟန္၊လွည္းသ႑န္သို႕တတ္ပြန္းနား၀င္၊စစ္ေရးဆင္၍၊ေအာင္ျမင္စိမ့္ေထြ၊ဥကပေဒျဖင့္၊စစ္ျမီအရပ္၊စစ္မႈးကြပ္လွ်က္၊ရြပ္ရြပ္ထိုးခုတ္၊ႀကက္ရစုတ္သို႕၊အားထုတ္ႀကိဳးပမ္း၊လြန္စီမင္း။
(၃၆)
သာမ်ားမစၥ၊စသည္အဂၤါ၊ခုနစ္ျဖာကို၊ျပည္ရြာျပကတိ၊စံုစိလွ်င္းေအာင္၊ျပည္ေထာင္ဟူက၊ျပည္ကိစၥကို၊လံု႕လျဖီးထူ၊ႏွလံုးမူေလာ့၊ရန္သူေႀကာက္ဖြယ္၊နက္၀န္းက်ယ္သား၊ပင္လယ္က်ဳံးေျမာင္း၊ရီနီေကာင္းလွ်က္၊ရဲေလာင္းရင္တား၊တံခါးတုရိုဏ္၊ႀကံ႕ခိုင္ျမိဳ႕ကို၊တသိန္းျဖိဳလည္း၊မျပိဳနိဳင္မႈ၊ႀကီးက်ယ္ထုႏွင့္၊မ်က္ယႈလွတင့္၊တန္ေဆာင္ဆင့္၍၊သြယ္ျမင္ျပေဆာင္၊ျမားေမာင္လက္နက္၊ျမိဳ႕ထက္ပတ္ေလွ်ာက္၊စစ္တဲေဆာက္၍၊ရင္ေလွ်ာက္ပတ္ကုန္း၊သူရဲပုန္းကစသည္မက်န္၊တံခြန္ေလာက္လြဲ၊စူးရဲကစ၊အနီက်လွ်င္၊သဗၺကိရိယာ၊ျမိဳ႕တန္ဆာလည္း၊မ်ားစြာျပည့္ႏွက္၊ႀကံစည္လက္နက္၊ႀကမ္းခက္ရဲမာန္၊ျခေသၤ့ဟန္သို႕၊ရန္ကိုကဲမိုး၊မိုးႏွယ္ႀကိဳး၍၊တန္ခိုးေက်ာ္ထင္ရွားစီမင္း။
(၃ရ)
အမ်ိဳးေလးပါး၊ပုဏၰားပုေဏၰး၊သေဌးသႀကြယ္၊ကုန္သြယ္လူပင္၊သူထင္သူရွား၊ျပည္နီမ်ားလွ်က္၊စပါးဆန္ရီ၊ျပည့္လြန္စီလည္း၊ေျပာင္းပဲလူးဆတ္၊အထပ္ထပ္လွ်င္၊အလပ္ျမီနည္း၊လုပ္ႀကံဆည္းမွ၊ပစၥည္းျဖင္ျပီး၊ျပည္ႀကီးလကၡဏာ၊ရီဆာေလာက္ငံ့၊စိႏွံသိုထား၊ဆီးသမားႏွင့္၊ဟူးရာမကြာ၊တတ္လိမၼာသား၊ေရးရာပြန္းတီး၊မတ္ႀကီးႀကံထက္၊တံု႕ဖက္တိုင္ပင္၊ေျမာ္ျမင္က်ိဳးေႀကာင္း၊ခင္ပြန္းေကာင္းတည့္၊ေစာေလာင္းက်င့္အပ္၊ေစာင္မကြပ္လွ်က္၊ထူထပ္တိုင္းကား၊ေအာင္ျခင္းမ်ားလီ၊ျပည္ေထာင္နိမ်ိဳး၊လုပ္ေဆာင္က်ိဳးေလာ့၊ျမင္းရိုးဆင္သည္၊စစ္က်င္လည္သား၊ခိုင္က်ည္သူရဲ၊ရန္မဖဲကို၊ခ်စ္ျမဲျမတ္လည္း၊ေက်းလက္ပီး၍ ၊သိမ္မြီးျဖည့္တင္း၊ျဖန္႕ျဖဴးျခင္းျဖင့္၊လြန္းမင္းခ်စ္သနားတည္စီမင္း။
(၃၈)
အေခါင္ႀကငွန္း၊လူထိပ္ထြန္းသား၊ဦးစြန္းအခ်ာ၊မင္းတကာရို႕၊ပမာပံုခင္း၊ျခေသၤ့မင္းႏွင့္၊က်င့္ျခင္းအညီ၊တူႀကစီေလာ့၊ေလးေထြအရိုး၊ျခေသၤ့မ်ိဳးတြင္၊တန္ခိုးႀကီးေခါင္၊ေတာသံုးေထာင္ကို၊စိုးပိုင္ႏွိမ္ႏွင္း၊စြမ္းအားျပင္းသည္၊သားမင္းျမတ္စြာ၊ေကသရာလွ်င္၊အခါနိစၥ၊သဘာ၀ျဖင့္၊သူရဇာတိ၊ရဲျခင္းဟိသည္၊မိမိအစာ၊ရွာလိုခါမွ၊နီရာေက်ာက္ဂူ၊ထြတ္လက္ျပဳေသာ္၊ရန္သူယွဴႀကည့္၊ငဲ့လွည့္မ်က္ေစာင္း၊ျခိမ္းေမာင္းေဟာက္သံ၊ျမဴးထူးစံမွ၊ခၽြံခၽြံစိုက္စိုက္၊သားကိုလိုက္၍၊သတ္ကိုက္စီးႏြံ၊သြီးသံေသာက္တုတ္၊အားကိုးထုတ္၍၊ကိုက္ဆုတ္ႏွိပ္နယ္၊ႀကီးငယ္မဟူ၊လူမ်ားထိပ္လယ္၊စိုးစံပယ္သည္၊ဘုန္းႀကြယ္ရာဇာ၊က်င့္အပ္စြာ၊ေရးရာေမ်ွာ္ယွဳ ၊ခပ္သိမ္းမႈ႕ကို၊ဗဟုကိစၥ၊ဟူသမွ်င္လွ်င္၊လံု႕လပည္းတူ၊အားကိုးမႈျဖင့္၊ရန္သူစဲ၍၊ျပည္ထဲပြင့္လင္းသာစီမင္း။
(၃၉)
နာရဓိပတိ၊သိဒိၶထြဋ္တင္၊ျမတ္ဆံုးတင္သည္၊ျပည့္သွ်င္ဘုန္းလိႈင္၊က်င့္နည္းခိုင္၍၊ဥဗ်ိဳင္းငွက္တူ၊က်င့္ေတာ္မူေသာ၊ျဖဴသည့္အဆင္း၊မီႊးေရာင္၀င္းသား၊လိုင္က်င္းျခီရွည္၊ထိုငွက္သည္ကား၊ေဖြနီအစာ၊လွည့္ပတ္ရွည္၍၊ျမစ္သာျမစ္ေလာင္း၊ေခ်ာင္းေျမာင္းကမ္းနား၊သြားလာမိြညက္၊ျငိမ္သက္ဣိေျႏၵ ၊ေထြရႈစိမ့္စီ ၊ပိန္းပိန္းနီလွ်က္ ၊ရီမွာပြက္က်င္၊ငါးကိုျမင္ေသာ္ ၊ခုန္မင္လွ်ပ္လွ်ပ္ ၊ရေအာင္ဟပ္သို႕၊ျပည့္ကြပ္လူမွဴး ၊ေစာရန္ငူးလည္း၊ဆူးဆူးက်င့္မူ ၊ဗ်ိဳင္းမတူလွ်င္ ၊ဟူဟူသေရြ႕၊အဓေလ့ျဖင့္၊အမိြေစာင္ေယွာက္၊သာေလာက္ျဖည္းျဖည္း ၊က်င့္သိပ္သည္းလွ်က္ ၊တိုင္တည္သမႈ ၊
ေမွ်ာ္ႀကည့္ယႈမွ၊အန္တုအန္ပ ၊အစေထာ္ေလာ္ ၊ေပၚသည့္အႀကိဳက္၊ ကြပ္ညွပ္လိုက္၍ ၊ေနာက္၌ရန္မလာစီႏွင့္မင္း ။
(၄၀)
ဗာဟုဗလ ၊စသည္တြက္ရီ ၊အားငါးေထြျဖင့္ ၊ တိုင္းျပည္ေသဌီနင္း ၊မင္းရို႕ေသာ္သာ ၊ျပည့္နိုင္ရာဟု၊ျမတ္စြာဘုရား ၊ဤလူမ်ားကို ၊ေဟာႀကားမိန္႕ျမြက္ ၊ေရႏွႈတ္နက္ျဖင့္၊မပ်က္စီေအာင္၊ေက်းဇူးေဆာင္ေလာ့ ၊ လူ႕ေဘာင္လူ႕ထြဋ္ ၊လူမင္းျမတ္တို႕၊ဆင္မွတ္တန္းဆာ ၊ရတနာသို႕၊မကြာျမဲတည္ ၊အားငါးမည္တြင္ ၊အထြဋ္တင္သား ၊မ်က္ရွင္အလား ၊ပညာအားျဖင့္ ၊စီးပြားျမင္နိုင္ ၊ျမဲေႀကာင္းကိုင္၍၊ျပည့္လိႈင္ေက်းဇူး ၊အထူးထူးထြင္ ၊အမႈးစစ္စစ္ ၊ရွိလားျဖစ္လွ်က္ ၊အျပစ္ခြာေယွာင္ ၊အက်ိဳးေဆာင္သား၊တက္ေခၚင္လိမၼာ၊မတ္ပညာကို ၊စီပါသံုးစြဲ ၊ကိုယ္၌ျမဲကာ ၊ငရဲမလား ၊ရွိယူလားလွ်က္ ၊ျမတ္ဖ်ားနိဗၺန္၊ ခရီးညႊန္လွ်က္ ၊သမႏ ၱစက္ ၊အျမင္နတ္သား ၊ပြားတတ္ပညာ ၊မတ္လိမၼာအား ၊ဆရာတစ္ဆူ ၊တိုင္ပင္မူလွ်က္ ၊ဆံုးမခက္သား ၊သူပ်က္တေယာက္ ၊ပါယ္မေႀကာက္ကို ၊ႏွင္ေျခက္ျခိမ္းေမာင္း ၊စီးတေခ်ာင္းလွ်င္၊ ေထာင္းေထာင္းညက္ညက္ ၊မ်က္ႏွာဖ်က္၍ ၊ရန္ဘက္မညွာတာစီႏွင့္မင္း ၊၊
(၄၁)
အပၸေမယ်၊အနႏ ၱလွ်င္ ၊ဆံုးစမတင္ ၊ကမ္းမျမင္သား ၊ရီျပင္၀န္းက်ယ္ ၊ပင္လယ္ျမစ္မ ၊သမုဒၵ၌ ၊ငါးရာငါးစင္း ၊ျမစ္ခပင္းရို႕ ၊စင္းလွ်င္းမရွာ ၊စီး၀င္လာသို႕ ၊ခ်မ္းသာေခါင္ေရာက္ ၊မင္းျဖစ္ေျမာက္က ၊ထပ္ေလွာက္ရတနာ ၊မ်ားစြာလွသား ၊ဥစၥာေရႊေငြ၊အေထြအျပား ၊အပါးပါးလွ်င္ ၊၀တ္စားတန္ဆာ ၊လိုရာရာတည့္ ၊မႀကာမတင္ ၊ေရာက္လာလွ်င္လည္း ၊လိုခ်င္သမႈ ၊မျပဳေလက်င္ ၊ျပည္ႀကီးသွ်င္ရို႕ ၊ဆင္ျခင္ေကာင္းစြ ၊စိတ္ေလာဘကို ၊တရာ့တစ္စင္း ၊ ထီးေဆာင္းမင္းရို႕ ၊လက္ရင္းက်ပ္သို ၊ ကၽြန္ျပဳလိုလွ်င္ ၊သို႕ကိုေသာ္လည္း ၊နည္းသည္ႏွင္ႏွင္ ၊လိုအင္ျပည့္ခဲ ၊မေရာက္ရဲတည္း ၊ျပည္ထဲေသဌီနင္း ၊မင္းတို႕ဘုန္းအား ၊စည္ပင္ပြား၏ ၊ျပည္သားျပည္သူ၊ေျပာထူပစၥည္း ၊ျဖင္ပည္းခိုင္ျဖီး ၊ ႀကြယ္ေျမာက္ျပီးမွ ၊သစ္သီးခိုင္ညြတ္ ၊မွည့္မွဆြတ္ေသာ္ ၊ေကာင္းျမတ္ရသာ ၊ခ်ိဳျမိန္စြာသို႕ ၊ပမာထိုဟန္၊ မွည့္ခါတန္မွ ၊တုတ္ခြန္ခိုင္ျပြတ္ ၊ျပည္သီးဆြတ္လွ်က္၊အလြတ္မစား ၊အခ်ိဳ႕စား၍ ၊အမ်ားေႀကြးမီြး ၊၀ီငွပီးသည္ ၊က်င့္ေရးတတ္လိမ္မာစီမင္း ။
(၄၂)
၀သုႏၵရာ ၊ေျမမ်က္ႏွာထက္ ၊ ႀကမၼာေရွးဘုန္း ၊ ကုသိုလ္မႈန္း၍ ၊ခါဆုန္းခ်ိန္သင့္ ၊ႀကာႏွယ္ပြင့္သား ၊ရင့္သည့္ေတဇ ၊ တန္ခိုးပလွ်က္ ၊လူမ်ားမ်က္စိ ၊ နရာဓိသို႕ ၊ဂတိေလးပါး ၊မမွားစီေအာင္ ၊ ေက်းဇူးေဆာင္၍ ၊တည္ေထာင္ကမာၻ ၊ အစစြာက ၊ ဆရာမနု ၊ရေသ့ျပဳသား ၊ လူမႈဆံုးျဖတ္ ၊ ဓမၼသတ္ႏွင့္ ၊ ညီညြတ္မယြင္း ၊ေစာင့္စည္းျခင္းျဖင့္ ၊ခပင္းမ်က္ႏွာ ၊ မနာအားပါး ၊ႏွစ္ဘက္သား၏ ၊အႀကားလယ္မွန္ ၊ခ်ိန္ခြင္မွန္သို႕ ၊ဧကန္က်က် ၊မီးျမန္းမွလွ်င္ ၊မဆမေတြး ၊ရံႈးနိုင္ပီးေလာ့ ၊အေရးအေလ်ာက္ ၊မေဖာက္မွန္ကန္ ၊က်မ္း၌မွန္သား ၊ရွီးလြန္နည္းမွီး ၊ထံုးတည္းမွတ္သား ၊ပိုင္းျခားအဟုတ္ ၊ စက္သြားခုတ္သို႕ ၊စုတ္စုတ္ထြင္းထြင္း ၊ႀကံထိုးယြင္းလွ်က္ ၊စင္းစင္းမတ္မတ္ ၊တရားျဖတ္၍ ၊လူနတ္ေကာင္းခ်ီး ျငာစီမင္း ။
(၄၃)
မဟီပတိ ၊ ယသႆိဟု ၊ ျမီႀကီးသခင္ ၊စီးစိမ္ျပင္သား ၊ေက်ာ္ထင္လူ႕ျပည္ ၊မင္းရို႕သည္လွ်င္ ၊အရွည္မေမွ်ာ္ ၊မေတာ္အလ်ား ၊မိေလ်ာ့ျငားလည္း ၊တရားမေစာင့္ ၊မေစာင့္မျဖင္း ၊အက်င့္ယြင္းမႈ႕ ၊ထိုမင္းလက္ထက္ ၊ျမီႀကီးလွ်က္လည္း ၊သက္ခႀသဇာ ၊ေအာက္မွာရီြလဲ ၊ထဲတဗီြ၌ ၊နီဘိရကား ၊အျမားပည္းျဖင့္ ၊ေရာက္လွည့္က်င္သား ၊သစ္ပင္သစ္သီး ၊မႀကီးလံုးဖန္ ၊အမြန္ရသာ ၊ ႀသဇာမဟိ ၊ပ်က္သိသိတည့္ ၊ထို႕ျပီးအပ ၊ဆီး၀ါးစသည္ ၊ေတဇမထက္ ၊ပ်က္ခဲ့ရသာ ၊စားလီပါလည္း ၊အနာလြတ္ခဲ ၊ ရိြရိြရဲလွ်က္ ၊ေကာင္းျမဲမေကာင္း ၊မိုးလီေႏွာင္း၍ ၊ေသာင္းခေကာင္းပင္ ၊ပ်ိဳးမရွင္တည့္ ၊ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီး ၊တရားမွီးမူ ၊ ျမီႀကီးရသာ ၊ႀသဇာတိုးတက္ ၊ခ်ိဳျမက္သစ္သီး ၊ အႀကီးလံုးလွ ၊ဆီး၀ါးစသည္ ၊ေတဇထက္ျမက္ ၊ေရာဂါလြတ္၍ ၊ ရြာဆြတ္မိုးေကာင္း ၊ ေကာက္မေသာင္းတည့္ ၊မင္းေကာင္းရို႕ေႀကာင့္ ၊တရားေစာင့္ေလာ့ ၊သွ်စ္ေသာင္းျမီျပင္ ၊ရန္ကိုသင္လွ်က္ ၊ျပည္တြင္းျပည္သူ ၊ခပ္သိမ္းလူလည္း ၊ဆုယူမ်ားစြာ ၊ခ်စ္ႀကင္နာ၍ ၊ေမတၱာမိုးႀကီးရြာစီမင္း ။
(၄၄)
လကၤာဒီပ ၊သီဟဠဟု ၊နာမျပ႒ာန္း ၊သီဟိုကၽြန္း၌ ၊ထြန္းသည္နီသြင္ ၊တန္ခိုးထင္သား ၊သခၤေဗာဓိ ၊အမည္ဟိသည္ ၊ မင္းႀကီးက်င့္ထူ ၊ႏွလံုးမူေလာ့ ၊ နတ္လူခ်စ္ျပင္း ၊ထိုသည့္မင္းကား ၊ေစာင့္ျခင္းတရား ၊ မယြင္းမွားတည့္ ၊ခိုးသားပူေလာင္ ၊ ေခါင္သည့္မိုးႏွင့္ ၊ နတ္ဆိုးဘီလူး ၊စားႀကဴးလူသား ၊ေဘးသံုးပါးကို ၊သိႀကားနတ္တိုင္ ၊ဓိဌာန္လိႈင္လွ်က္ ၊ အသက္စြန့္႕စား ။ျပည္သူမ်ားေႀကာင့္ ၊ဖိတားေပ်ာက္စီ ၊မိုးေကာင္းစီ၏ ၊ က်င့္ေထြလိုလား ၊မတတ္ျငားလည္း ၊ရွိဳးရွာဆိုးေကာင္း ၊က်ိဳးတေႀကာင္းမွ် ၊မင္းေကာင္းမွန္ကဲ ၊က်င့္မူရဲေလာ့ ၊ေဖာက္လဲတတ္စြာ ၊သက္ခႏၶာကား ၊အခါျမင္ရွည္ ၊မတတ္နိုင္ဘဲ ၊ေက်းဇူးေသာ္မူ ၊သူေတာ္လူရို႕ ၊ေျပာမူျမင့္ႀကာ ၊ခ်ီးမြမ္းရာလွ်င္ ၊ကမာၻပတ္လံုး ၊ေျပာမဆံုးတည့္ ၊ရွိထံုးနည္းခိုင္း ၊ ေကာင္းက်င့္လိႈင္း၍ ၊လူတိုင္းအ့ံအဲ ၊ ခ်ီးမြမ္းကဲလွ်က္
၊ျမင့္ျမဲေက်းဇူးႀကာစီမင္း ။
(၄၅)
သဟႆေနတၱ ၊၀ါသ၀ဟု ၊သကၠသူရိန္၊ ေဒ၀န္ထြဋ္ထား ၊ မိုးသိႀကားလွ်က္ ၊တရားေစာင့္သူ ၊က်င့္ေကာင္းလူကို ၊ေရးယူစိမ့္ငွာ ၊ေလးမ်က္ႏွာ၌ ၊သြယ္ကာရန္ေထာက္ ၊နတ္ေလးေယာက္ကို ၊ေစာင့္ေယွာက္ပိုင္းျခား ၊အျမဲထားသို႕ ၊တိုင္းကားအုပ္စိုး ၊ျပည္ထိပ္မိုးသား ၊တန္ခိုးထြန္းလင္း ၊လရို႕မင္းလည္း ၊က်င့္ျခင္းထို႕တူ ၊ဆင္းရဲသူအား ၊ကလူညွဥ္းဆဲ ၊မခဲစိမ့္ငွာ ၊ ရပ္မ်က္ႏွာကို ၊ကြယ္ကာစိမ့္ေႀကာင္း ၊က်င့္ေကာင္းမြန္ရည္ ၊သေဘာတည္လွ်က္ ၊ႀကံစည္ႀကံနက္နဲ ၊မႈထမ္းရဲသား ၊ ခက္ခဲေရးသား ၊ လိမၼာတတ္ေျမာက္ ၊မတ္ေလးေယာက္အား ၊လက္ေအာက္မွာထား ၊ေလးဖို႕ျခား၍၊ေလးပါးဒိသာ ၊ရပ္ခန္း၀ါ၌ ၊ျပည္ရြာကိစၥ ၊ဟူသမွ်ကို ၊ဆံုးမကံျမစ္ ၊အျပစ္မေကာင္း ၊မပီေကာင္းဟု ၊အေႀကာင္းစံုစမ္း ၊ရွိက်င့္တမ္းျဖင့္ ၊မႈထမ္းအေစ ၊ကြပ္ညွပ္ေပ၏ ၊လူဆီြသိႀကား ၊လူမင္းဖ်ားလည္း ၊ေလးပါးထပ္ထူ ၊ပမာယူလွ်က္ ၊ျပည္သူေစာင့္ေယွာက္ ၊မတ္ေလးေယာက္ႏွင့္ ၊အ့ံေလာက္လူ႕ေဘာင္ ၊ ျပည္ထဲေဆာင္၍
၊ျပည္ေထာင္ေႀကာက္ရႊံ႕ယွားစီမင္း ။
(၄၆)
အခါတပါး ၊ျမင္မိုရ္ဖ်ား၌ ၊သိႀကားနီရာ ၊စစ္ျပဳလာသည့္ ၊ျပင္းစြာမ်က္သွ်ိန္ ၊ အသူရိန္ကို၊ေဒ၀ိန္သကၠ ၊စီးခ်င္းခ်၍ ၊ေဒ၀သဘာ ၊သုဓမၼာဟု ၊သာသည္ဇရပ္ ၊အမိုးရပ္တြင္ ၊ေနာင္ႀကပ္အျမဲ ၊ တုပ္၍ဆြဲေသာ္ ၊ဆဲဆဲေရးေရး ၊ဟစ္ႀကြီးရီြရြတ္ ၊တတြတ္တြတ္လွ်င္ ၊အပတ္တကုတ္ ၊ႀကမ္းႀကဳတ္စကား ၊နတ္မင္းဖ်ားကို ၊ႏြားႏွင့္အတူ ၊ငရဲသူဟု ၊ကလူကစာ ၊ဆဲေရးရွာလွ်က္ ၊မ်က္မထြက္တည့္ ၊ဆိုဘက္မထိုက္ ၊ယင္းသူမိုက္ဟု ၊ မွက္ပိုက္ေသာေထြ ၊သီးခံစီ၏ ၊ေရႊေျမရပ္စီ ၊ေရႊနန္းတည္သား ၊နတ္ျပည္ေသဌီနင္း ၊သိႀကားမင္းလွ်င္ ၊ခံျပင္းသီးညည္း ၊အမ်က္နည္း၍ ၊ရီ ႀကီးေတာေတာင္ ၊ အာဏာေဆာင္သား ၊ဘုန္းေခါင္ထြန္းလင္း ၊လူရို႕မင္းလည္း ၊ပံုခင္းက်မ္းလာ ၊ထိုထိုစာ၌ ၊ျပင္းစြာအမ်က္ ၊မထြက္ဖို႕ရာ ၊ခ်ဳပ္ျမစ္ထာေလာ့၊ပညာတိုင္တည္း ၊မ်က္မာန္နည္းလွ်က္ ၊လူလည္းေျပာေဟာ ၊နတ္ခ်စ္ေမာသည္ ၊ေက်ာေစာခ်ီးအံ့ႀသစီမင္း ။
(၄ရ)
ေလာကသာရ ၊က်မ္းဂႏ ၱ၌ ၊ဓမၼရသာအလကၤျဖင့္ ၊တန္ဆာလည္းဆင္ ၊ဖြဲ႕စီရင္လွ်က္ ၊က်မ္းျမင္ေထြျပား ၊အပါးပါးတည့္ ၊မ်ားသည့္ထံုးနည္း ၊မွတ္ဖြယ္ခ်ည္းလွ်င္ ၊ပမည္းပမာ ၊နည္းနာနယ ၊ပြတ္ပံုခ်သို႕ ၊ခတၱိယရာဇာ ၊ဇနဓိပ ၊ဘူပါလဟု ၊ေလာကထြဋ္ဖ်ား ၊မင္းရို႕အားကို ၊စီးပြားခ်မ္းသာ ၊ျဖစ္စိမ့္ငွာလွ်င္ ၊ပညာေသတၱဳ ၊စည္းရံုးျပဳလွ်က္ ၊က်င့္မူဆန္းျပား ၊ဆံုးမႀကားေသာ္ ၊ေကာင္းဖ်ားမြန္ရည္ ၊ေက်ာ္ေစာ္သည္ကား ၊အမည္ရာဇာသာရတည္း ။..........။
ေလာကသာရပ်ိဳ႕တတိယပိုင္းသို႕
Read more...